

دامپر چیست؟
دامپر (Dumper) یکی از ماشین آلاتی است که برای حمل مصالح در کارگاه ها مورد استفاده قرار می گیرد. از این ماشین می توان برای انتقال مصالحی همچون بتن، آجر، سرامیک و … استفاده نمود. لازم به ذکر است که دامپرها بیشتر در مقیاس کوچک و در ﻣﺴـﺎﻓﺘﻬﺎی ﻣﺤـﺪود مورد استفاده قرار می گیرند. عملکرد دامپرها بسیار شبیه متد سنتی فرغون می باشد. ﺑﺎ اﻳﻦ ﺗﻔﺎوت ﻛﻪ ﻧﻴﺮوی ﻣﺤﺮﻛﻪ دامپرها ﺑﻪ ﺟﺎی ﻋﺎﻣﻞ اﻧﺴﺎﻧﻲ ﺗﻮﺳﻂ ﻣﻮﺗﻮر تامین می گردد. امروزه دامپرها با ظرفیت های گوناگون تا ۹ تن در پروژه های عمرانی موجود می باشند. موتور این ماشین دیزلی است. همچنین میزان سوخت مصرفی دستگاه به عواملی همچون ظرفیت و نوع موتور دامپر بستگی دارد. هرچه ظرفیت حمل بار ماشین بالا باشد، سرعت، قدرت موتور و وزن بدنه ماشین نیز بیشتر خواهد بود.
مزایا و معایب دامپر:
از جمله مزایای بهره گیری از این ماشین در پروژه ها می توان به عوامل ذیل اشاره نمود:
الف- قدرت مانور بالا (به دلیل اتصال مفصلی میان دو بخش تشکیل دهنده ساختار ماشین دامپر، این ماشین از قدرت مانور بالایی برخوردار است، به طوری که امکان چرخش در فضای محدود را نیز دارا می باشد.)
ب- افزایش سرعت اجرای عملیات
ج- مقرون به صرفه
متاسفانه این ماشین دارای معایبی نیز می باشد که استفاده از آن را با مخاطره رو به رو می کند.
در ادامه بخوانید: انواع گریدر و کاربردهای آن
معایب کلی این دستگاه عبارت اند از:
الف- امکان واژگونی ماشین به خصوص در زمان حمل بار بسیار محتمل می باشد.
ب- دامپرها برای حمل بار در فواصل دور مناسب نمی باشند.
اجزای تشکیل دهنده دامپر:
دامپرها از دو ﻗﺴﻤﺖ اﺻﻠﻲ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺷﺪه اﻧﺪ. اﻳﻦ دو ﻗﺴﻤﺖ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ اﺗﺼﺎل ﻣﻔﺼﻠﻲ ﺑﻪ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﻣﺘﺼـﻞ ﻣـﻲ ﺷـﻮﻧﺪ و در ﺑﺮﺧـﻲ ﻣﻮارد اﺗﺼﺎل دو ﺷﺎﺳﻲ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺻﻠﺐ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ. اجزای تشکیل دهنده قسمت جلویی دامپرها عبارت اند از:
- شاستی
- لاستیک ها
- جک های هیدرولیکی
- جام
همچنین قسمت های پشتی این دستگاه عبارت اند از:
- موتور
- شاستی
- لاستیک ها
- کابین و سایر ملحقات آن
در ادامه بخوانید: آزمایش کامیون خودران ولوو FH16 در معدن
راننده باید به چهار طرف کابین اشراف کامل داشته باشد. به همین علت کابین راننده به صورت سرباز طراحی می شود و در صورت پوشیده بودن، جداره کابین از جنس شفاف (معمولا شیشه) است. جام دامپر باید ضد زنگ و مقاوم باشد. ویژگی های فوق الذکر باعث ایجاد مقاومت جام ماشین در برابر نیروهای وارده می شود.
تفاوت دامپرها:
اصولاً دامپرها از دو نظر با یک دیگر تفاوت دارند که به ترتیب عبارت اند از:
الف- نحوه تخلیه بار توسط جام .
ب- اختلاف در ظرفیت حمل بار.
در ادامه بخوانید: انواع بیل مکانیکی و کاربرد آن
دامپرها به سه نحو گوناگون بار را تخلیه می نمایند. این سه روش عبارت اند از:
الف- روش مرسوم: در این نوع دامپر، جام، قدرت مانور چندانی ندارد و بار توسط جک های هیدرولیکی جام تخلیه می شود.
ب- در نوع پیشرفته تر دامپر، جام دامپر، قابلیت گردش در جهات مختلف را دارد. از این نوع دامپر معمولاً در مواردی که تخلیه از روبرو ممکن نباشد استفاده می شود.
ج- در حالت سوم جام علاوه بر قابلیت گردش در جهات مختلف، می تواند در جهت عمودی (بالا و پایین) نیز حرکت کند. این قابلیت امکان تخلیه بار تا ارتفاع سه متر را به دامپر می دهد. از این نوع دامپر بیشتر جهت تخلیه بار بر روی دپو استفاده می گردد.
عملکرد دامپرها در انواع خاکها:
داﻣﭙﺮﻫﺎ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ دﻳﮕﺮ وﺳﺎﻳﻞ ﺣﻤﻞ ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ ﺑﺎر ﭼﺮخ ﺧﻮد ﻧﻴﺎز دارﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﺴﻴﺮ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﺗﻮﺳﻂ آﻧﻬﺎ دارای ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻛﺎﻓﻲ ﺑﺎﺷـﺪ. این ماشین به دلیل دو قسمتی بودن دارای قدرت مانور خوبی می باشد. همچنین این ماشین ﺑـﺮای ﺣﺮﻛـﺖ و ﮔـﺮدش ﻧﻴﺎز ﺑﻪ ﻓﻀﺎی زیادی ندارد. اﻳﻦ ﻣﺎﺷﻴﻨﻬﺎ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ در زﻣﻴﻨﻬﺎی ﻧﺎﻫﻤﻮار ﻧﻴـﺰ ﻛـﺎراﻳﻲ داﺷـﺘﻪ ﺑﺎﺷـﻨﺪ، وﻟـﻲ ﺗـﺮﺟﻴﺢ داده ﻣـﻲشود برای اﺳﺘﻬﻼک ﻛﻤﺘﺮ ﻫﻤﻮاره ﻣﺴﻴﺮ رﻓﺖ و آﻣﺪ داﻣﭙﺮ ﺑﺎ ﻛﻴﻔﻴﺖ ﻣﻨﺎﺳﺐ وﺟﻮد داﺷﺘﻪ . در قسمت مزایا و معایب ذکر نمودیم که امکان واژگونی ماشین به خصوص در زمان حمل بار بسیار محتمل می باشد. به همین دلیل در زمین های ناهموار باید به ناهمواری های بزرگ و چاله ها بسیار توجه نمود.